Cetinje – stolica w górach

Początki dzisiejszego miasta Cetinje związane są z władcą Zety – Ivanem Crnojevićem. W drugiej połowie XV wieku, po przegranych bitwach z Turkami i utracie terenów wraz ze starą stolicą państwa – Żabljakiem, Crnojević został zmuszony do znalezienia odpowiedniego miejsca dla swojego dworu. Wybrał górzysty teren w masywie Lovćen niedostępny dla wojsk otomańskich, co miało mu zapewnić spokój i schronienie. W 1482 roku wybudował skromny pałac oraz klasztor Bogurodzicy, a miejscowość nazwał Cetinje, od nazwy małej rzeki, która tam przepływała. Monastyr w późniejszym czasie stał się siedzibą metropolii Zetskiej.

Ciągłe walki z Turkami doprowadziły do trwającej dwa wieki stagnacji w rozwoju miasta. Jak się okazało, ulokowanie nowej stolicy w górach nie do końca dało schronienie przed armią otomańską – Cetinje wielokrotnie było przez nich zdobywane, grabione i palone. Najtragiczniejszy w skutkach pożar miał miejsce w 1692 roku, kiedy to Turcy zniszczyli zbudowany przez Crnojevića klasztor.

Rozwój miasta

Dopiero, gdy na tronie władyków czarnogórskich zasiadł ród Petroviciów, miasto zaczęło się rozrastać. Pierwszy z władców, Danilo, na miejscu starego dworu Crnjanskiego wybudował słynny monastyr. Jednakże największe zmiany zaszły w czasach najwybitniejszego z nich – Petra Petrovicia Njegosza. Zostało wtedy wzniesionych wiele nowych budynków, a wśród nich słynna Biljarda z 1838 roku.

Po odzyskaniu niepodległości (w 1878 roku) Cetinje przeobraziło się w małą metropolię. Nowy władca, późniejszy car Mikołaj I, zlecił konstrukcję nowego dworu (dzisiaj muzeum), pierwszego w mieście szpitala, hotelu oraz – w momencie kiedy inne mocarstwa uznały istnienie nowego państwa Czarnogóry – kilkunastu ambasad. Wybudowane na bardzo małej przestrzeni, w niedalekiej odległości jedna od drugiej, a jednocześnie każda w innym stylu architektonicznym tworzą unikalny charakter dzisiejszego miasta.

Stolica po raz drugi!

Po I wojnie światowej, kiedy Czarnogóra weszła w skład nowego państwa – Królestwa SHS, Cetinje straciło rangę stolicy i nie rozwijało się już tak szybko, jak to miało miejsce na przełomie wieków. Jeszcze gorsze dla miasta okazały się wydarzenia po II Wojnie Światowej, kiedy w dopiero co wyzwolonej Czarnogórze nową stolicą została dzisiejsza Podgorica (wtedy Titograd). Duża liczba osób opuściła Cetinje w poszukiwaniu pracy i lepszych warunków do życia.

W ostatnich latach miasto zaczęło ponownie rozkwitać – władze Czarnogóry nadały Cetinje status stolicy (Podgorica jest wyłącznie stolicą administracyjną). Również coraz więcej turystów przyjeżdża do tej uroczej miejscowości, aby podziwiać przepiękne zabytki – Monastyr, Nowy Dwór oraz Biljardę. Miłośnicy sztuki znajdą tutaj dużą liczbę muzeów i galerii, wśród których należy wymienić przede wszystkim; Muzeum Historyczne, Muzeum Etnograficzne, Państwowe Muzeum Czarnogóry, czy wspomniane już wcześniej Muzeum Njegosza.

Park Narodowy Lovcen

Park Narodowy Lovćen znajduje się w północno-zachodniej części Czarnogóry. Obejmuje on najwyższą część górskiego masywu o tej samej nazwie. Jego powierzchnia wynosi 6.220 hektarów, natomiast parkiem narodowym został ogłoszony w 1952 roku.

Na tak relatywnie małej powierzchni można odnaleźć wiele gatunków flory i fauny. Roślinność rozwija się tutaj w niespotykany sposób, zawdzięcza to klimatowi, a dokładniej mówiąc mieszaniu się 2 stref pogodowych; górskiej oraz powietrza napływającego znad morza. Park Narodowy Lovćen ma wyżynny krajobraz; najwyższymi szczytami są Štirovnik (1749 m n.p.m.) oraz Jezerski vrh (1660 m n.p.m.), w okolicach którego znajduje się przepiękne jezioro. Ten drugi nazywany jest często Olimpem, ponieważ dla Czarnogórców pełni rolę świętej góry, na szczycie której znajduje się Mauzoleum najsłynniejszego władyki – Petra II Petrovića Njegosza. Tuż za Mauzoleum (wejście na tym samym bilecie, cena 5 €) zlokalizowany jest punkt widokowy na szczycie Jezerskiego Vhru. To właśnie stąd rozpościerają się jedne z najpiękniejszych widoków w całym kraju! Droga dojazdowa do Jezerskiego Vrhu, zarówno od strony Kotoru, jak i od strony Cetinje obfituje w prawdziwe serpentyny i liczne punkty widokowe. Zobaczycie stąd m.in. słynny widok na Bokę Kotorską.

Oprócz przyrody, specyficzne są również okoliczne wioski – tylko na terenie Lovćena można podziwiać malutkie chatki, które zostały całkowicie skonstruowane z kamienia, materiału budulcowego ogólnie tam dostępnego. Mieszkańcy tych terenów produkują najsłynniejszą czarnogórską szynkę – njeguški pršut oraz przepyszne krowie sery. W restauracji Lookout tuż przy mauzoleum spróbujecie również pączuszków chlebowych (prigranice) podawanych z miodem i lokalnym serem.

W Parku Narodowym Lovcen przygotowano 5 tras trekkingowych, dostępnych dla każdego w dobrej kondycji fizycznej. Przy jednej z dróg dojazdowych do Mauzoleum znajduje się punkt startowy do paraglidingu.