Jedzenie na Bałkanach
Pyszne jedzenie to znak rozpoznawczy całych Bałkanów i nie inaczej jest w Czarnogórze. Mieszkańcy Bałkanów, tak samo jak Polacy, lubią dobrze zjeść! Wierzę, że i Wy będziecie chcieli spróbować lokalnych potraw. Dlatego przygotowałam dla Was krótką ściągę, rzeczy których warto spróbować w Czarnogórze oraz mały słowniczek.
Kuchnia czarnogórska
Podstawą czarnogórskiej kuchni jest mięso, ryby (na wybrzeżu), sery, pita, czyli ciasto podobne do ciasta francuskiego z różnego rodzaju nadzieniem. Nadzieniem może być np. mielone mięso z cebulą, ser lub ser ze szpinakiem. Na pewno też traficie na burki lub na słodko – z owocami oraz orzechami. Oczywiście musicie spróbować też baklavy!
Najbardziej znane potrawy z grilla
Grillowanie na Bałkanach stało się znane dosłownie wszędzie! Można nawet powiedzieć, że jak ktoś powie Bałkany pierwsza myśl która, przychodzi do głowy to MIĘSO! To prawda, że my na Bałkanach spożywamy wielkie ilości mięsa, tak np. mój tato często potrafi powiedzieć „Ze wszystkich warzyw najbardziej lubię mięso” i to chyba mówi wszystko na temat jak dla nas ważne jest spożywanie tego mięsa 🙂 No cóż, a może to jest tylko wymówka, żeby dobrze się pobawić, spotkać ze znajomymi, wypić słynną rakiję, no i oczywiście zjeść dobre mięsko z grilla. W skrócie, jeżeli jadasz mięsa, a nie chcesz nam podpaść to aż się nie waż być na Bałkanach i nie spróbować naszych znanych rarytasów z grilla jakimi są:
- Ćevapi to pieczone na grillu pikantne pałeczki z mieszanego mięsa wołowiny i wieprzowiny. Jest to potrawa figurująca w jadłospisie niemal każdej czarnogórskiej restauracji.
- Pljeskavice to grillowane mięso, w sumie takie samo jak na ćevapy. Różni się tym, że zamiast pałeczki, ma kształt hamburgera.
- Szaszłyki (po serbsku raznjići) z baraniny, wieprzowiny, kurczaka… praktycznie z każdego mięsa!
- Ryby z grilla – na Bałkanach bardzo często grilluje się ryby. Przede wszystkim morskie, w różnego rodzaju sosach, z których najbardziej znanym jest zrobiony z pietruszki, czosnku i z soku cytrynowego. Popularne gatunki ryb to np. to brancin (okoń morski) i bakalar (dorsz). Z kolei ryb słodkowodnych spróbujecie w okolicach Jeziora Szkoderskiego. Z połowu ryb słyną miejscowości Vranjina i Virpazar. Z menu wybierzcie šaran (karpia) lub grgeč (okonia).
- Będąc w Czarnogórze, zwłaszcza w miejscowościach nadmorskich, warto spróbować też grillowanych owoców morza. W wielu restauracjach zamówicie sipa (kałamarnica) lub hobotnica (ośmiornica).
Jako dodatek do potraw grillowanych najczęściej występuje ajvar – najpyszniejsza na świecie pasta z pieczonej papryki.
Inne lokalne potrawy
Nasza kuchnia oprócz mięsa z grilla może zaoferować wiele smacznych dań, które powstały jako połączenie kulinarnych tradycji różnych grup etnicznych zamieszkujących nasz kraj. Tak więc można posmakować dań typowych dla kuchni prawosławnej, orientalnej lub katolickiej, a coraz częściej młode gospodynie tworzą bardzo smaczne potrawy z połączenia wszystkich tradycji naraz!
- Prebranac, czyli zapiekana fasola z cebulą, papryką i przyprawami serwowana w glinianych naczyniach
- Musaka – zapiekanka z ziemniaków i mielonego mięsa z cebulą w sosie z mleka i jajek
- Punjene paprike – faszerowane papryki
Bałkańskie słodycze
To mój ulubiony temat. Słodycze poprawiają nam nastrój, a więc osobiście uważam, że nasze babcie to musiały bardzo wziąć do serca tworząc nasze tradycyjne słodycze! Cukru w tych przepisach nie brakuje 😉 Można nawet powiedzieć, że decydując się na skosztowanie naszych słynnych słodyczy, jak np. Baklava lub Tulumbe, ryzykujecie „szok cukrowy”, ale i tak bym się na to pisała, bo rozpływają się w buzi! Jedną radę bym Wam jednak dała: zamawiajcie te słodycze z „turskom kafom”, czyli gorzką kawą po turecku – sypaną. Kawa zbalansuje ten słodki smak i pomoże wam zwalczyć nadmiar cukru we krwi 😉
- Baklava – francuskie ciasto z orzechami włoskimi w słodkiej zalewie
- Tulumbe – ciastka podobne do pączków, o podłużnym kształcie, w słodkiej zalewie
- Kesten torta – ciasto przygotowane z jadalnych kasztanów
- Krempita – ciasto z cienkim spodem i warstwą kremu o smaku waniliowym
Napoje alkoholowe
Zadaję Ci pytanie: „co pije się na Bałkanach?” Z czego jesteśmy znani? Co o nas słyszałeś? 🙂 No tak: RAKIJA – po tym nas rozpoznają! Rakija, czyli słynny bałkański bimber, który u nas leczy. Tak jest, jak usiądziesz z starszym człowiekiem i go się zapytasz to ci powie całą historię o rakiji. Powie Ci i to, ze całe swoje życie każdego dnia na czczo pije rakije i że właśnie dlatego tak długo żyje 🙂 Robimy ją z wszystkich rodzajów owoców, ale najbardziej znane są poniżej wymienione:
- šlivovica – ze śliwek
- loza – z winogron
- kajsiovača – z moreli
- višnjivača – z wiśni
- orahovača – z orzechów włoskich
- medenica – z dodatkiem miodu
Wina
Dzięki łagodnemu klimatowi Czarnogóra słynie z produkcji dobrej jakości czerwonego wina.
- Vranac – czerwone wytrawne
- Krstač – białe wytrawne
Bałkany na Talerzu
O bałkańskiej kuchni mogłabym Wam opowiadać godzinami, bo obok podróży to moja największa pasja. Kocham gotować i jeść, a z tej miłości do bałkańskiej kuchni zaczęłam pisać bloga! Zapraszam na Bałkany na Talerzu, gdzie dowiecie się czego spróbować nie tylko w Czarnogórze, ale na całych Bałkanach. A co więcej – będziecie mogli skorzystać z moich rodzinnych przepisów, żeby poczuć tą niepowtarzalną bałkańską atmosferę we własnym domu!